بندرعباس و جاهای دیدنی آن برای مسافرت
برای تجسم دوران باستانی بندرعباس، باید ۹۵ کیلومتر به شمال غربی شهر سفر کنیم. هم جاده و هم راهآهن در خدمت ما هستند تا به قلعه فین برویم و ببینیم مردم تاریخ گذشته چگونه روی بلندی قلعه میساختهاند تا در زمان حملات احتمالی دشمنان، بر آنها اشراف داشته باشند. دیدنی دوم ما در این نوشته، قلعه فین است که با شایستگی در فهرست جاهای دیدنی بندرعباس قرار گرفته است.
متاسفانه زلزله سال ۱۳۸۶ بخش قابل توجهی از قلعه فین بندرعباس را تخریب کرده اما هنوز هم میتوان دریافت که این ارگ به طور تقریبی ابعادی ۳۰۰ در ۲۰۰ متری داشته و درکنار آن برجهایی استوانهای شکل برای قرارگیری ادوات جنگی ساخته شده بودهاند. با مشاهده زیرساختهای امروزیتر در مسیر صعود نیز مشخص میشود در روزهای معاصر تاریخ، خانهای محلی از این قلعه استفاده میکردهاند. روی هم رفته اگر دوست دارید ساعاتی را در تونل زمان بندرعباس سپری کنید؛ قلعه فین انتخابی فوق العاده خواهد بود.
حمام گله داری؛ دیدنی سوم بندرعباس
برخلاف آبگرم گنو، در حمام گله داری آبتنی نخواهید کرد؛ بلکه شاهد شاهکار دوره قاجاریه خواهید بود که برای مدتهای طولانی تنها محل استحمام مردم خلیج فارس بوده است. در آن سالها، شخصی به نام حاج شیخ احمد گله داری، حمامی میسازد و آن را وقف بهداشت عمومی میکند.
نحوه عملکرد این حمام که حالا به موزه تبدیل شده؛ فوق العاده جالب است و به همین دلیل در لیست سفر مجازی ما بین جاهای دیدنی بندرعباس قرار گرفته است. اسکلت حمام از مصالح دریایی کار شده تا در برابر رطوبت دوام بالایی داشته باشد و آب خزینه آن به طور پیوسته توسط یک راه مالرو از برکه و چشمههای اطراف تامین میشده است.
معماری زیبای سقف که گنبدی شکل کارشده تا علاوه بر انجام تهویه نور را به داخل هدایت کند به همراه سیستم گرمادهی که هوشمندانه گازهای سمی را به بیرون هدایت میکند نشان میدهد که پیش از ما نیز بشر به حد توان برای فراهم آوردن اوقاتی خوش تدابیری اندیشیده بوده است.
برای تماشای این حمام کافی است خود را به خیابان امام خمینی و محله قلعه شاهی بندرعباس برسانید.
بازار مرکزی سیتی سنتر بندر عباس؛ مقصد چهارم
ایستگاه چهارم سفر ما به جاهای دیدنی بندرعباس یک مرکز خرید درجه یک به نام سیتی سنتر است. در این بازار چیزی بالغ بر پانصد غرفه، انواع و اقسام کالاهای برند را در اختیار بازدیدکنندگان قرار میدهند. از موبایل گرفته تا پوشاک و از لوازم خانگی تا آرایشی و بهداشتی، همه چیز در سیتی سنتر بندرعباس قابل دسترسی است.
تنها نکته اینکه، با این دید که کالای ارزان و تخفیفدار خواهید خرید به سیتی سنتر نروید؛ بلکه اگر به دنبال اجناس درجه یک و کمیاب با قیمت منصفانه هستید به میدان شهربانی، بلوار امام خمینی بندرعباس مراجعه کرده و جنب خیابان ۱۷ شهریور، زمانی که یک بنای عظیم مدرن با معماری بومی دیدید؛ وارد بازار سه طبقه سیتی سنتر شوید.
گام پنجم سفر؛ مسجد جامع اهل سنت بندر عباس
تفاوتی نمیکند که مذهبی باشیم یا نه؛ شیعه باشیم یا سنتی؛ کافی است کمی اهل دل باشیم تا حضور در عبادتگاهی تاریخی، رو به آبی بیکران اقیانوس برایمان حال و هوایی معنوی ایجاد کند و لحظهای برای خلوت با خویشتن خویش بیابیم. دیدنی پنجم بندرعباس یک مسجد تاریخی است که دلگشا نامیده میشود و برای بیش از دو سده عنوان مسجد جامع اهل سنت را یدک کشیده است.
بنای این مسجد دو طبقه بیش از ۲۰ درب دارد و با حضور در آن کاشیگری ظریف تاریخی چشمانتان را نوازش خواهد کرد. اگر به بندرعباس سفر کردید؛ حتما به بلوار ساحلی طالقانی رفته و زمانی را به بازدید این مسجد تاریخی و زیبا اختصاص دهید.
برکه های باران بندرعباس؛ ۵ آب انبار دوست داشتنی
حال نوبت ۵ آب انبار دوست داشتنی است که در جایگاه ششم، جای خود را در لیست جاهای دیدنی بندرعباس باز کنند. برکههای باران سازههایی سنگی هستند که در ایام قدیم برای نگهداری و تامین آب شهر و کاروانهای عبوری به کار گرفته میشدهاند. اگرچه در ۱۳۵۴ هر ۵ آب انبار ثبت آثار ملی ایران شدند؛ اما امروزه نگهداری مناسبی از آنها نمیشود و تضمینی وجود ندارد که در سالیان آتی به همین شکل باقی بمانند.
در نتیجه، اگر قصد سفر به بندرعباس را داشتید؛ حتما برای رفتن به خیابان ۲۲ بهمن وقتی خالی کرده و از این سازههای دوست داشتنی بازدید کنید.
عمارت کلاه فرنگی؛ از رشت تا بندرعباس
اگر از موتورجست و جوی گوگل، یا یک ایرانشناس کارکشته درباره عمارت کلاه فرنگی بپرسید؛ حداقل سه بنا در رشت، تهران و بندرعباس را به شما معرفی میکند. در این نوشته اما، منظور ما عمارت کلاه فرنگی بندرعباس است. بنایی که در زمان صفویان ساخته شد و نبض تجارت جنوب را در دست داشت.
این عمارت دو طبقه، در زمان خود ساختمان گمرک نامیده میشده و علاوه بر انجام کارهای اداری در طبقه دوم و انبارسازی کالا در طبقه اول، با حیاطهای وسیع اطراف و آب انبارهای قابل توجه، امکان اسکان را برای تجار داخلی و خارجی فراهم میآورده است.
نام این سازه هشت ضلعی کلاه فرنگی شده زیرا شمای آن مردم را به یاد کلاههای اروپاییان میانداخته است. اگر به تماشای بناهای تاریخی از این دست علاقه دارید؛ کافی است در سفر به بندرعباس سری به بلوار طالقانی، در مجاورت اسکله قدیمی بزنید.
مسجد ناصری بندرعباس؛ هدیه قاجاریه
هشتمین مورد از جاهای دیدنی بندرعباس مسجد ناصری نام دارد. چیزی در حدود صد سال پیش، علی حیدر آبادی برای ساخت مسجدی پیشگام میشود که بخشی از مصالح آن سوغات هند بوده و الباقی با هنر ایرانی فراهم آمده است. گنبد مسجد با اسکلت چوبی هنوز بینقص و استوار باپرجاست و کاشیکاریهای درونی که به شکل گُل و خط و رسم قرآنی چشم هر فردی را به خود خیره میسازند؛ جاذبههایی غیرقابل چشمپوشی به نظر میآیند.
به خصوص اگر به معماری ایرانی در دورههای اسلامی علاقه دارید؛ مسجد ناصری بندرعباس شما را ناامید نمیکند. بلوار امام موسی صدر جنوبی، چهارراه بلوکی، آدرسی است که شما را به این مسجد میرساند.
موزه آب بندر عباس؛ دیدنی نهم سفر به هرمزگان
پیش از این برای دیدن برکههای باران در خیابان ۲۲ بهمن بندرعباس حاضر شده بودیم. حالا، در ایستگاه نهم خود از این سفر مجازی دوباره به آن بازگشته و موزه آب بندر عباس را مورد بازدید قرار میدهیم. نکته جالب درباره این موزه دیدنی، تداخل بحران آب این روزهای ایران با چالش مردم باستانی است. زمانی که ناچار بودهاند با هزاران مشقت چاه و قنات حفر کرده و آب به دست آمده از آن را مانند گنجی گرانبها در خمره و مشک نگهداری کنند.
پیشنهاد میکنیم حتما به این موزه سر بزنید؛ ظروف فلزی، کوزههای سفالی و سنگی؛ گاوچاه و بسیاری دیگر؛ وسایلی نیستند که در موزههای دیگر به راحتی یافت شوند.
خانه احمدی؛ جاذبهای که شاید دیگر نباشد
حمام گله داری که در ابتدای سفر مجازی خود به آن پرداختیم را به خاطر دارید؟ خانه احمدی متعلق به سازنده آن حمام است و امسال (۱۳۹۸) به دلیل یک شکایت شخصی از فهرست آثار ملی ایران بیرون آمده است. با این تفاسیر، اگر گذرتان به بندرعباس خورد حتما به این بنای نیمه تخریب شده سر بزنید. شاید شما عضو آخرین نفراتی باشید که معماری یک خانه ایرانی، واقع در بندرعباس را از دوره قاجار به چشم میبینند.
باغ پرندگان بندرعباس؛ ۹۰ گونه پرنده زیبا
اگر از آن دسته افرادی هستید که حضور در فضایی سبز و احاطه شدن بین انبوه صدای پرندگان را به بوق و دود شهر و خیابان ترجیح میدهند؛ باغ پرندگان بندرعباس میتواند یک روز کامل از ساعت ۸ صبح تا ۱۶ بعدازظهر میزبانی از شما را به عهده گیرد.
پرندگان آبزی، شکاری، زینتی و هرآنچه که فکرش را بکنید اعم از کرکس و کلاغ و جغد در این باغ حاضرند و به خاطر همین جذابیت نام آن را بین جاهای دیدنی بندرعباس قرار دادهایم. برای بازدید از این باغ ۶ هکتاری، باید به چهار کیلومتری جاده بندرعباس-میناب بروید؛ در نگاه اول شاید کمی دور به نظر برسد؛ اما کاملا ارزشش را دارد.
معبد هندوها؛ یک دیدنی خاص در بندرعباس
به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص، بندرعباس به جز مردم این دیار، با بسیاری از شهروندان کشورهای دیگر که برای تجارت به این سو میآمدهاند آشنا است. در این بین سهم انگلیسیها، پرتقالیها و هندیها از بقیه بیشتر است؛ به گونهای که میتوان آثار این حضور را به وضوح در فرهنگ، بناها و غذاهای محلی مشاهده کرد.
معبد هندوها یکی از بناهایی است که در حدود یک قرن قدمت دارد و با کمک مالی تجار هندی، با موافقت حاکم وقت، محمد حسن خان سعدالملک ساخته شده است. نقشه و سازه اصلی بنا چهارگوش است اما گنبد بالای آن که به سبک هندی طراحی شده؛ جلوهای ویژه به آن بخشیده است. علاوه بر این، نقاشیهای مذهبی روی دیوارها، برجکها و تالار اجتماعات معبد به گونهای کار شدهاند که توجه بازدیدکنندگان را جلب کنند.
توجه داشته باشید که پیش از طرح شهرداری برای عریض ساختن خیابان، محوطه بیرونی معبد بسیار بزرگتر بوده است و همچنین، سازه این جاذبه گردشگری چندان دقیق نگهداری نمیشود. در نتیجه، بازدید امروز از فردا بهتر است؛ زیرا تضمینی وجود ندارد که در آینده معبد به همین شکل در اختیار من و شما باشد.
شما میتوانید پس از بازدید از حمام گله داری و خرید از بازار سیتی سنتر در خیابان امام خمینی، به این معبد نیز سر بزنید.
بازار ماهی بندرعباس؛ جایی که حتما باید بروید
یکی از مهمترین جاهای دیدنی بندرعباس بازار ماهی است. کار این بازار از ساعت ۷ صبح آغاز شده و تا ۱۰ ادامه مییابد. زمانی که در این بازار گام بگذارید متوجه عظمت حیات آبی خلیج فارس و دریای عمان میشوید. ماهیهای ریز و درشتی که هر یک بسته به خاصیت، زمان صید، طعم و شیوه پخت قیمتهای متفاوتی دارند و انتخاب بین آنها، یک کار تخصصی محسوب میشود.
به احتمال زیاد، حلوا سفید و شاه میگوها گرانترین انتخابها خواهند بود و پس از آنها انواع کفال، سنگسر و شوریده وسوسه خرید را به جان شما خواهند انداخت. در آخر اینکه، حتی اگر برای خرید ماهی به بازار نرفتهاید؛ مشاهده آن جنب و جوش و تنوع صید آبی، به یک بار حضور میارزد.
بازار ماهی بندرعباس نیز در نزدیکی حمام گله داری قرار گرفته است.
پارک ساحلی سورو؛ آلاچیق کنار دریا
این همه راه تا بندرعباس برویم و کنار دریا حاضر نشویم؟ پارک ساحلی سورو به تنگه هرمز چسبیده است و به همین دلیل میتوان جوش و خروش امواج را به همراه رفت و آمد کشتیهای تجاری به نظاره نشست. در فضای پارک نیز درختان نارگیل، خرما، ختمی، پلومریا و بسیاری دیگر به شما سایه میدهند و آلاچیقها فضای نشستن فراهم میکنند.
سخن آخر اینکه شاید یکی از بهترین محلها برای نزدیک شدن به دریای جنوب، همین پارک ساحلی سورو باشد که در جنوب غربی شهر بندرعباس قرار گرفته است.
پارک ساحلی غدیر؛ ساحل شنی
اگر به هردلیلی امکان بازدید از پارک ساحلی سورو را نداشتید یا اینکه هوس کردید علاوه برآن، فضایی دیگر را تجربه کنید؛ پارک ساحلی غدیر با ساحل شنی و فضای بازی که در اختیار شما قرار میدهد انتخابی فوق العاده بین تمامی جاهای دیدنی بندرعباس است.
پارک ساحلی غدیر امکان آبتنی، برگزاری بازی فوتبال و والیبال ساحلی را در اختیار شما قرار میدهد و برای کودکان نیز محوطه مخصوص دارد. هتل و رستواران گوهرشاد به همراه تالار کنسرت آوینی نیز سایر امکانات پارک هستند. برای حضور در این پارک باید به سمت شرقی شهر بندرعباس حرکت کنید.
حمام بزرگ بندرعباس؛ ایستگاه آخر
در ایستگاه آخر از سفر مجازی خود به جاهای دیدنی بندرعباس، سری به حمام بزرگ میزنیم. این حمام یادگار دوران قاجاریه است و جالب اینکه تا دهه ۵۰ میلادی به شکل زنانه و مردانه از آن استفاده میشده است. از آنجا که پیش از عصر پهلوی دوش و لوله کشی مرسوم نبوده است؛ در دوران سلطنت آخرین شاه ایران، بخشی از این حمام به روزرسانی شده و دوش در آن قرار میگیرد. از این رو، مشاهده تبدیل یک حمام تمام سنتی به مدرن، تنها در حمام بزرگ بندرعباس ممکن میشود.