غذاهای سنتی و معروف خراسان
غذاهای سنتی مشهد | Traditional Mashhad Foods
بحث غذا مخصوصا از نوع سنتی و محلی آن که می شود، همیشه با یک لیست بلند و بالا از غذاهای بسیار خوشمزه روبرو هستیم که انتخاب از بین آن ها سخت می شود! بر اساس ذائقه های مختلف و متفاوتی که برای هر آدمی وجود دارد، می توانیم بگوییم که میلیون ها ذائقه در ایران و میلیاردها ذائقه در جهان وجود دارد. ما امروز با یک خوش سلیقگی بسیار زیاد می خواهیم به معرفی معروف ترین غذاخای سنتی مشهد بپردازیم و یک دل سیر از آن ها بگوییم! پخت غذاهای مشهدی بر اساس مواد غذایی تازه و درجه ی یک است و در نتیجه همیشه طعم و عطری خوب و خاطره انگیز دارند. هر مسافری که به مشهد می رود، امکان ندارد که از غذاهای خوشمزه ی سنتی و محلی مشهد نچشد و از آن تعریف نکند.
برای سفر به شهر مشهد و شکم گردی خوشمزه بین غذاهای سنتی مشهد و زیارت ضریح امام هشتم شیعیان، امام رضا (ع) شما به اطلاعات کامل تر و بیشتری درباره ی سفر به شهر مشهد دارید. از این رو ما پیشنهاد می کنیم که مطلب راهنمای سفر به مشهد را قبل از سفر به مشهد مطالعه نمایید تا به شما در این زمینه کمک نماید.
۱_ شله مشهدی، یکی از خوشمزه ترین غذاهای سنتی مشهد
یکی از غذاهای بسیار خوشمزه ی مشهدی ها که دارای ارزش غذایی بسیار بالایی هست، شله مشهدی است.
دراین غذای مشهدی پر است از حبوبات مختلف که همین باعث شده هم بسیار غنی باشد و هم سیر کننده!
از همین رو است که این غذا یکی از غذاهای سنتی مشهدی ها است و کاملا یک وعده ی کامل و مقوی است.
برای تهیه ی این غذا که معمولا مشهدی ها از آن برای نذری دادن استفاده می کنند از موادی مثال؛ لوبیا چیتی، لوبیا سفید، لوبیا رشتی، برنج نیم دونه، بلغور گندم، ماش، عدس، گشوت گوساله و ادویه هایی همچون نمک و فلفل استفاده می کنند.
فوت کوزه گری در پخت این غذای سنتی مشهد در این قسمت است که در آن از گوشت تازه و خیلی زیادی استفاده کنید تا طعم فوق العاده ای بگیرد.
برای پخت این غذا باید زمان زیادی بگذارید.
قوچانی ها و نیشابوری ها هم این غذا را با اندکی تغییر می پزند.
۲_ پلو مخلوط مشهدی، غذایی پر از مواد غذایی تازه و خوشمزه!
یکی از غذاهای سنتی مشهد که بسیار خوشمزه و لذیذ است و در عین آن طعم بسیار عالی دارد، پلوی مخلوط است.
در کل این غذا ترکیبی از استانبولی و لوبیا پلوی خودمان است.
در پخت این غذا از گوشت، برنج، پیاز، هویج، رب گوجه فرنگی و ادویه های مختلف استفاده می شود.
پیشنهاد می کنیم که برای تهیه ی ته دیگ این غذا از نان و یا سیب زمینی استفاده کنید تا انگشت هایتان را در کنارش نوش جان نمایید!
۳_ عصرانه ای لذیذ به نام چنگالی!
شاید نام این غذای مشهدی ها کمی برای شما عجیب و غریب باشد ولی وقتی از آن بچشید بدون شک عاشق طعم این غذای سبک که بیشتر به عنوان عصرانه میل می شود، خواهید شد.
اسم اصلی این غذای مشهدی چنگ مالی است و چنگال دقیقا اشاره ای مستقیم به چنکال های دست می باشد.
برای درست کردن این غذا که امروزه تنها مشهدی ها هنوز هم به درست کردن آن وفادار مانده اند، از مواد غذایی استفاده می شود که در همه ی خانه ها پیدا می شود و یا حداقل با هزینه ای کم درست می شود.
نان بیات و خرد شده، روغن، عسل یا شکر و یا شیره ی نبات، ماهیتابه و گاز تنها چیزهایی هستند که شما برای درست کردن این غذا احتیاج دارید.
برای درست کردنش هم ابتدا نان ها را در روغن داغ سرخ کنید و بعد از بین عسل، شکر و شیره ی نبات هر کدام را که در خانه ی خود داشتید را اضافه کنید.
بعد هم بگذارید اندکی خنک شود و بعد نوش جان کنید!
مردم سیستان و یاسوج هم چنگالی مخصوص خودشان را دارند.
مثلا سیستانی ها در این غذا به جای روغن ساده از روغن حیوانی استفاده می کنند.
۴_ آش لخشک مشهدی، منبعی غنی از آهن!
این آش مشهدی یک ماده ی اصلی و پایه دارد که آن هم عدس است.
البته در کنار عدس از سر داغ، پیاز داغ، رشته، کشک و نعنا داغ نیز استفاده می شود.
تقریبا شبیه آش رشته ی خودمان است با این فرق که در آن تنها عدش به جای همه ی دیگر حبوبات به کار برده شده است.
از آن جا که ماده ی اصلی استفاده شده در این غذا عدس است، این بیمار برای کسانی که کم خونی دارند بسیار مفید و مغذی است.
۵_ یتیمچه ی مشهدی، غذایی با اسمی عجیب!
این که چرا اسم این غذا را یتیمچه گذاشته اند بدون شک داستان جالبی دارد ولی مطمئنا هر کسی در هر کجای ایران که باشد حداقل به اندازه ی انگشت های دو دستش از این غذا خورده است!
دلیلش هم بسیار ساده است. چون این غذا آسان پز است و مواد غذاییش همه جا وجود دارد، معمولا در همه پخته می شود.
غذای یتیمچه تنها منحصر به مشهدی ها نیست و شیرازی ها و ترک های آذری هم این غذا را می پزند.
در یتیمچه ی مشترک بین مشهدی ها و نیشابوری ها از لوبیا، عدس، دارچین، زردچوبه، بادمجان، نخود، نمک و فلفل و دارچین استفاده می شود.
بعضی ها برای پخت این غذا از کشک و گوجه فرنگی و نعنا داغ هم استفاده می کنند.
فوت کوزه گری برای پختن این غذا این است که از بادمجان های به اصطلاح شیرین و گوشتی استفاده کنید.
این غذا بسیار زود پز است و طعم بسیار خوبی دارد و به همین دلیل در مناطق مختلف پخته می شود.
در کنار این غذا از آبلیمو، ماست موسیرو سبزی و نان تازه استفاده می کنند.
۶_ اشکنه قوروت
یکی دیگر از غذاهای سنتی مشهد اشکنه قوروت است.
این غذا پر است از منابع کلسیم و علتش این است که در آن از کشک ساییده شده، پیاز داغ، مغز گردوی خرد شده، نعنا داغ و ادویه های معمولی که در غذاهای مختلف استفاده می کنیم، درست می شود.
به اشکنه قوروت، کله جوش هم می گویند.
این غذا یکی از غذاهای محبوب و دوست داشتنی مشهدی ها است.
۷_ آش ماستی، غذای محبوب همه ی خراسانی ها!
البته ممکن است بارها آش ماستی را میل کرده باشید و ندانسته باشید که این غذا متعلق به کدام شهر است ولی ما امروز به شما می گوییم که غذای لذیذی به نام آش ماستی از غذاهای سنتی مشهد است.
درباره ی آش ماستی نکته ی جالبی که وجود دارد این است که این غذا در هر کجای استان خراسان به شکل و شیوه ای خاص پخته می شود و به همین خاطر آش ماستی سبزوار و مشهد با هم فرق می کنند.
در حالت کلی در پخت آش ماستی مشهدی ها از لپه، سیر، ماست، پیاز، شوید خشک، سینه ی مرغ، نعنا، برگ بو، ادویه های معمول و زعفران استفاده می شود.
این غذا یک وعده ی غذایی کاملا سبک است و حتی از آن به عنوان پیش غذا هم استفاده می شود.
۸_ کوکو شیرین، دسر معروف و محبوب مشهدی ها!
کوکو شیرین بر عکس اسمش یکی از غذاهای شیرین و دسرگونه ی مشهدی هاست که یا به عنوان دسر و یا به عنوان پیش غذا سرو می شود. در پخت این دسر از تخم مرغ، زعفران، آرد و ذرت استفاده می گردد. قبل از این که بر روی این غذا شیره ی مخصوصش را بریزند، این غذا یک جورایی همان کوکو سیب زمینی خودمان است فقط با شکلی دیگر. بعد از ریختن شیره ی مخصوص که از شکر، زعفران، آب و گلاب تهیه می گردد، بعد از سرد شدن تبدیل به دسر می شود.
۹_ رشته پلو، غذای سنتی مشهدی ها در هنگام تحویل سال!
ما ایرانی ها رسم داریم که در هنگام سال تحویل اگر بخواهیم غذایی بخوریم؛ آن غذا یا باید سبزی پلو با ماهی باشد یا رشته پلو!
همین رشته پلویی که می خوریم از غذاهای بومی و محلی شهرهایی مثل مهشد و یا اردبیل می باشد.
البته با این که روشت پختشان با هم متفاوت است و فرق اساسی با یکدیگر دارد ولی رشته پلوی مشهدی ها طعم و مزه ی اصیل و مربوط به خود را دارد.
از آن جایی که مشهدی ها هم رسم دارند تا این غذا را در زمان سال تحویل نوش جان کنند، این غذا را به این شکل می پزند که در برنج و رشته ای که با هم تا حدی آب پر شده اند را به صورت پلویی دم می گذارند و به همراه آن مخلوطی از زعفران، ران مرغ، پیاز، سماق، روغن، دارچین، کره و فلفل و نمک را اضافه می نمایند.
البته برخی ها به همراه این پلو از گوشت چرخ کرده و خرما استفاده می کنند.
۱۰_ ماقوت، به از جوهر یاقوت
مسقطی مشهدی یا ماقوت نوعی حلوا است که برای طعم دار کردن آن از خلال بادام و زعفران استفاده می شود. مشهدی ها در باره ی ماقوت می گویند که:
حلوای ماقوت به از جوهر یاقوتی!
این حلوای بسیار خوشمزه را مشهدی ها از زعفران و آرد درست می کنند. معمولا مشهدی ها این حلوا را در مراسم های مختلف پخش می کنند.
۱۱_ کباب شیشلیک معروف
اول از همه این را به ما بگویید که اصلا کسی هست که ایرانی باشد و از بین غذاهای سنتی مشهد کباب شیشلیک را نخورده باشد؟
این غذا به قدری محبوب و خوشمزه است که نه تنها از غذاهای مشهدی هسات بلکه اصلا یک غذای بین المللی است!
شیشلیک که از گوشت خالص تهیه می شود در کشورهای حوزه ی قفقاز و آذربایجان نیز سرو می گردد و از جمله غذاهای مهم و به اصطلاح لاکچری آن ها به حساب می آید.
شیشلیک را از ۶ تکه گوشت از بهترین قسمت گوشت گوسفند یعنی راسته ی آن تهیه می کنند.
درباره ی کباب شیشلیک نکته ی جالبی که وجود دارد این است که این غذا نه تنها مرزها را درنوردیده و غذایی محبوب و بین المللی شده است بلکه دیگر برای خود تبدیل به برند هم شده است.
برای درست کردن یک کباب شیسلیک خوشمزه و اصیل باید گوشت ها را در آبلیمو، ماست، فلفل و روغن بخوابانید و حتما از گوشت تازه استفاده نمایید.
۱۲_ خورشت ریواس ترش مزه
خورشت یا خورش ریواس هم از آن دسته غذاهای سنتی مشهد است که انحصار آن را با شهرهایی در خراسان جنوبی، کردستان و حتی شهر نیشابور شریک است.
البته در هر کجای ایران که گیاه ریواس بروید این غذا را درست می کنند و به آن خورشت ریواس می گویند.
این خورشت به خاطر وجود ریواس در خود مزه ای ترش دارد و در درست کردن آن از گوشت تازه ی گوسفند و یا گوساله، جعفری و نعنا تازه، پیاز و حتی شکر استفاده می کنند.
پر واضح است که در کنار این غذا از پلوی داغ و تازه و در کنارش مخلفات همیشگی نیز خورده می شود.
۱۳_ دسری به نام دیگچه مشهدی
وقتی اولین بار اسم دیگچه ی مشهدی را بشنوید ممکن است که فکر کنید غذایی پر گوشت و به اصطلاح بار گذاشتنی است اما این غذا در واقع نوعی دسر و شیرینی به حساب می آید.
در پخت دیگچه مشهدی که از غذاهای سنتی مشهد است از مواد غذایی همچون: گلاب، هل، برنج، گلاب، شیر، زعفران، شکر و کره استفاده می شود.
پس از مخلوط کردن این مواد با هم و پختن آن ها در کنار یکدیگر، این مواد معمولا در اندازه ی غالب های مربعی کوچک و یا مستطیلی متوسط در می آیند.
این دسر و یا بهتر بگوییم شیرینی با پایه ی برنجی بسیار خوشمزه را معمولا مشهدی ها در مراسم های خاص مذهبی همچون نذری ماه محرم و یا افطاری ماه رمضان سرو می نمایند.
۱۴_ دیزی سنگی، آبگوشتی با طعم خاص
یکی از غذاهای سنتی و محبوب مشهدی ها، غذایی است که دیزی سنگی نام دارد. دیزی سنگی همون آبگوشت است که در ظروف سنگی درست می شود. طعم خاص این غذا به خاطر ظرفی است که این غذا در آن طبخ می شود. برای درست کردن این غذا از سیب زمینی، پیاز، رب و ادویه های گوناگون استفاده می شود.
۱۵_ قیمه مشهدی، قیمه ی مخصوص مشهدی ها!
قیمه ی مخصوص مشهدی ها شبیه به قیمه های خودمان است و از غذاهای سنتی مشهد محسوب می شود. تنها فرق این غذا با قیمه های معمولی ما ادویه هایی مثل جوز هندی، زنجبیل، هل، زعفران و دارچین است.
