آبادان و جاهای دیدنی آن رابشناسید
آبادان شهر اولین‌هاست. اولین‌هایی که انگلیسی‌ها حدود ۱۰۰ سال پیش به‌خاطر وجود پالایشگاه و مهاجران غیرایرانی در این شهر ساختند، مثل اولین پمپ بنزین، سینما، باشگاه ورزشی و جاهای دیگر.
اگرچه خیلی از زخم‌های جنگ هنوز روی تن شهر دیده می‌شود، اما از جاهای دیدنی آبادان نمی‌شود گذشت. بهترین زمان سفر از پاییز تا تعطیلات نوروز است. دیدنی‌های تاریخی شهر را می‌بینید، از بازار سوغات آبادان می‌خرید و از منظره چراغ‌های پالایشگاه، نخل‌های سبز و غروب آفتاب روی اروندرود لذت می‌برید.
۱. موزه پمپ بنزین آبادان
موزه‌روها به هر شهری سفر کنند، اول سراغ موزه‌هایش را می‌گیرند. سر زدن به اولین پمپ بنزین ایران، تجربه هیجان‌انگیزی‌ست. در موزه پمپ بنزین که به موزه نفت آبادان هم معروف است، اولین جایگاه سوخت کشور را می‌بینید که در سال ۱۳۰۶ و با همکاری کمپانی بریتیش پترولیوم ساخته شد.
البته در آن سال‌ها محل توزیع نفت سفید بود. وقتی ماشین وارد ایران شد، در همین محل پمپ بنزین نصب کردند. خلاصه در این موزه حال‌وهوای قدیم را تجربه می‌کنید.
بعد از دیدن تابلوی اولین جایگاه پمپ بنزین ایران، وارد موزه می‌شوید. در بخش غربی ۱۲ دستگاه پمپ بنزین در کنار هم صف کشیده‌اند، یکی از دیگری قدیمی‌تر.
شاید بشود گفت معروف‌ترین بخش موزه در شمال محوطه قرار دارد، ساختمانی شش‌ضلعی و آجرپوش که روی آن نوشته شده: فقط بنزین پارس خالص استعمال نمایید. حتما توجه‌تان به سال تاسیس آن جلب می‌شود، یعنی سال ۱۹۲۷.
ماشین اُپل قرمز و ماکت کارگر پمپ بنزین سفر در تاریخ را برای شما ساده‌تر می‌کنند. حالا به سالن‌ها سر بزنید. انواع بشکه‌ها و پیمانه‌های نفت را در سالن پیدا می‌کنید. همین‌طور عکس‌های قدیمی که به دیوار آویزان شده‌اند و شهروندان آبادانی را در صف یا در حال دریافت نفت نشان می‌دهند. همین‌طور چراغ‌های نفتی قدیمی مثل پریموس و گردسوز به‌نمایش گذاشته شده که شاید در خانه پدربزرگ و مادربزرگ‌ها اثری از آنها پیدا شود.
نشانی: خیابان شهرداری، روبه‌روی ساختمان شورای شهر آبادان
۲. موزه آبادان
موزه آبادان در سال ۱۳۴۰ با همکاری شرکت نفت و آرکادی نستوویچ هانیبال، ایران‌شناس روس به‌وسعت ۲ هزار متر تاسیس شد. هانیبال علاقه شدیدی به فرهنگ، زبان و ادبیات ایران داشت و بعد از مدت‌ها زندگی در ایران و تغییر دین، نام علی هانیبال را برای خودش انتخاب کرد.
اولین نکته‌ای که در موزه آبادان توجه شما را جلب می‌کند، گنبد مخروطی توخالی آن است که شبیه به آرامگاه دانیال نبی در شوش ساخته شده. بلندی این گنبد ۲۲ و نیم متر است.
خوشبختانه بنای موزه در دوره جنگ آسیب ندید و در سال ۱۳۸۲ دوباره درهای آن به روی مردم باز شد. اما ببینید در موزه آبادان چه اشیایی به‌نمایش درآمده‌اند. در تالار اصلی آثار تاریخی که از شوش به‌دست آمده در کنار آثار به‌جامانده از دوره صفوی و قاجار دیده می‌شود، مثل ظرف‌های سفالی و مجسمه که خیلی دیدنی هستند.
همچنین لباس‌های محلی را در بخش مردم‌شناسی می‌بینید. این‌جا دو تالار دیگر هم دارد که به‌کتاب‌خانه و سالن اجتماعات اختصاص دارند. در روزهای شلوغی مثل تعطیلات نوروز، نمایشگاه صنایع دستی هم برپا می‌شود.
نشانی: بُوارده شمالی، گوشه جنوب غربی دانشکده نفت آبادان
۳. مسجد رانگونی‌ها
یکی دیگر از جاهای دیدنی آبادان که شاید کمتر شناخته شده، مسجد رانگونی‌ها یا رَنگونی‌هاست. این بنا هیچ شباهتی با تصور شما از مسجد‌های تاریخی ندارد، چراکه اهالی برمه در سال ۱۲۹۱ شروع به ساختنش کردند و در ۱۲۹۹ خورشیدی افتتاح شد.
انگلیسی‌ها پالایشگاه آبادان را با الهام از پالایشگاه برمه ساختند و تعدادی مهاجر از برمه یا میانمار کنونی به آبادان آمد. مهندسان و کارگران برمه‌ای در نزدیکی پالایشگاه مسجدی به‌سبک معماری خودشان برپا کردند که در آبادان به مسجد رنگونی‌ها معروف شد.
نمای بیرونی و داخلی این ساختمان خیلی چشم‌نواز و دیدنی‌ست و بیشتر بخش‌های آن با سیمان و آینه تزیین شده است. مسجد رنگونی‌ها از جنگ و بمباران‌ها جان سالم به‌در برد. حالا موزه‌ای از نسخه‌های خطی قرآن و سندهای بازرگانی تاریخی هم در این مسجد به‌نمایش درآمده است.
مسجد رنگونی‌ها معمولا در تعطیلات نوروز که تعداد گردشگران زیاد است، امکان بازدید عمومی دارد.
نشانی: خیابان امام خمینی، روبه‌روی انبار دارویی پالایشگاه آبادان
۴. بازار ماهی‌فروشان
یکی از بازارهای معروف آبادان، بازار ماهی‌فروشان است. این‌جا کنار اروندرود قرار گرفته و بهشت طرفداران غذای دریایی به‌حساب می‌آید. انواع ماهی‌های تر و تازه جنوب و همین‌طور میگوی تازه و خرچنگ را از همین‌جا بخرید.
نشانی: بلوار خلیج فارس، ساحل اروندرود
۵. بازار مرکزی
از بازار ماهی‌فروشان که کمی راه‌تان را کج کنید، به‌فاصله ۱۵۰ متر در خیابان دبستان به بازار مرکزی می‌رسید. این مرکزخرید دو طبقه، از اولین مجتمع‌های خرید مدرن در آبادان بود. احتمالا فروشگاه‌هایی که انواع سس، شکلات یا خرده‌ریزه‌های خارجی دیگر را می‌فروشند، توجه‌تان را جلب می‌کنند.
نشانی: خیابان دبستان، نرسیده به بلوار خلیج‌فارس
۶. بازار کویتی‌ها
نوبتی هم باشد باید سری به خیابان امیری بزنید. خیابان دبستان را ادامه بدهید تا به تقاطع امیری برسید. این‌جا از قدیمی‌ترین خیابان‌های شهر است که بازار کویتی‌ها را در دل خودش جا داده؛ بازاری که زمانی گزینه اول خرید پوشاک خارجی، عطر و لوازم جانبی در آبادان بود.
هنوز هم در بازار کویتی‌ها جنس‌های باکیفیت خارجی پیدا می‌کنید، مثل لباس‌های قشنگ، عینک یا لوازم آرایشی.
نشانی: خیابان امیری
۷. بازار ته‌لنجی‌ها
احتمالا شناخته‌شده‌ترین بازار آبادان، ته‌لنجی‌هاست که همیشه شلوغ و پرهیاهوست. این‌جا بین گردشگران خیلی معروف شده است. درواقع ته‌لنجی‌ها پیاده‌راهی‌ست که گذشته از فروشگاه‌‌هایش، دست‌فروش‌ها در همه جای آن بساط‌شان را پهن کرده‌اند.
همه لباس‌ها با کیفیت یا قیمت مناسبی عرضه نمی‌شوند. اما از فروشگاه‌های ادویه‌فروشی آن نمی‌شود گذشت، همین‌طور از سوپرمارکت‌هایی که همه جور خوراکی‌های خارجی رنگارنگ در قفسه‌های‌شان پیدا می‌کنید.
می‌شود گفت جذابیت اصلی بازار ته‌لنجی‌ها در شنیدن موسیقی شاد و سرزندگی آن است. میان فروشگاه‌ها چشم‌تان به سمبوسه، فلال، پاکوره و کبه می‌افتد که بوی روغن‌شان بلند شده. اگر غذای خیابانی دوست دارید، در امتحان کردن این خوراکی‌ها تردید نکنید.
نشانی: خیابان امیری، لین ۱
۸. کلیسای سورت گاراپت
فقط اهالی مسلمان برمه نبودند که در آبادان مسجد خودشان را می‌ساختند؛ در این شهر جمعیت زیادی از ارامنه زندگی می‌کردند. کلیسای سورت گاراپت یا کلیسای ارامنه آبادان یکی از بناهایی‌ست که ارمنی‌های ساکن آبادان در آن عبادت می‌کردند و دور هم جمع می‌شدند. حالا یکی از جاهای دیدنی آبادان، ساختمان کلیسا است.
اگر از خیابان امیری به خیابان طالقانی یا زند سابق بپیچید، کنار مسجد بهبهانی‌ها، بنای کلیسا نمایان می‌شود. همسایگی مسجد بهبهانی‌ها و کلیسای ارامنه نشان می‌دهد در این شهر مسلمان و مسیحی در آرامش کنار هم زندگی می‌کردند. کلیسای سورت گاراپت یا قاراپت در سال ۱۳۳۷ بنا شد، اما قبل از آن دو کلیسای دیگر در شهر ساخته شده بود.
۹. اروندرود
اردوندرود زیبا یکی از جاذبه های دیدنی آبادان است. تماشای موج‌های ریز رودخانه که روی هم سر می‌خورند، همراه با بوی رطوبت اروند می‌تواند مدتی شما را کنار ساحل نگه دارد.
غروب آفتاب کنار رودخانه منظره دلچسبی می‌سازد. با رانندگی در بلوار خلیج‌فارس می‌توانید منظره لنج‌ها را تماشا کنید. اما برای پیاده‌روی محدوده ایستگاه ۷ مناسب‌تر است.
۱۰. جزیره مینو
اگر پا را از شهر بیرون بگذارید، جایی بین آبادان و خرمشهر از روی پل فلزی می‌گذرید و میان آب‌های اروند به جزیره مینو می‌رسید. این‌جا مقصد لوکسی به‌حساب نمی‌آید، اما اگر بخواهید با فرهنگ بومی جزیره آشنا شوید، میان نخلستان‌ها قدم بزنید یا حتا ماهی بگیرید، به شما خوش می‌گذرد.
جزیره مینو به نخلستان‌هایش معروف است، نخل‌هایی که بعضی از آنها در زمان جنگ سوخته‌اند. پیشنهاد می‌کنیم کفش راحت به‌پا کنید و میان نخل‌ها، نیزارها و در ساحل اروندرود پیاده‌روی و عکاسی کنید.
گاهی نهر از بین نخلستان می‌گذرد و زیبایی‌اش را بیشتر می‌کند. بعضی‌ها این‌جا ماهیگیری می‌کنند، اما شغل اصلی مردمش کشاورزی‌ست. گرسنه که شدید می‌توانید به مضیف حاج عبدالله سر بزنید. مضیف مهمان‌خانه سنتی عرب‌هاست که با نی ساخته می‌شود و در هوای گرم هم خنک می‌ماند.
این‌جا هم غذاهای سنتی عربی و جنوبی مثل مفطح، مچبوس، قلیه و ماهی شکم‌پر سرو می‌شود و هم خوراکی‌هایی مثل پیتزا. تا حالا توی مضیف غذای سنتی خورده‌اید؟ در جزیره مینو بستنی با شیر گاومیش هم پیدا می‌کنید که نباید از دستش بدهید.
نشانی: ۱۱ کیلومتری مرکز شهر آبادان
۱۱. خانه‌های سازمانی شرکت نفت
اگر می‌خواهید حس و حال آبادان قدیم را تجربه کنید، می‌توانید سری به خانه‌های سازمانی شرکت نفت بزنید، جاهای مثل بِرِیم یا بوارده. این‌جا پر است از خانه‌های ویلایی شبیه به هم با خیابان‌بندی چشم‌نواز. معمولا حصار خانه‌ها از شمشاد است و حیاط چمن‌کاری بزرگ دارد. میان خانه‌های بریم، ۳ تا ۱۵ اتاقه وجود دارد و بعضی از آنها دو طبقه هستند.
این خانه‌ها دو نوع سیستم لوله‌کشی آب داشتند که همزمان آب آشامیدنی و آب تصفیه‌نشده برای کارهایی مثل آب دادن به باغچه به خانه‌ها می‌رساند.
۱۲. سینما شیرین
اگر سر زدن به سینمایی که در سال ۱۳۱۰ ساخته شده برای شما جالب است، سینما شیرین را حوالی خیابان شهرداری پیدا کنید. الان دیگر چیزی از شکوه گذشته سینما شیرین باقی نمانده، اما در زمان خودش ۷۰۰ نفر ظرفیت داشت که در دو طبقه جا می‌گرفتند.
تاجر هندی سازنده آن، سالن نمایش تابستانی هم برایش درنظر گرفته و ساخته بود. این‌جا که زمانی بزرگ‌ترین سینمای ایران بود، قرار است به موزه سینمایی تبدیل شود.
۱۳. سینما نفت
چند سالی بعد از سینما شیرین در سال ۱۳۲۴ شرکت نفت سینما تاج را ساخت که حالا نامش به سینما نفت تغییر کرده است. طراحی نمای بیرونی سینما نفت شبیه شیر نشسته است و ۱۱۷۸ نفر ظرفیت دارد.
معماری اسکاتلندی به‌نام جیمز مالیسن ویلسن این‌جا را طراحی کرده بود. در آن زمان بیشتر فیلم‌ها به زبان اصلی در این سینما به نمایش درمی‌آمد. این سینمای تاریخی که ثبت ملی هم شده، همچنان فعال است و فیلم نمایش می‌دهد.
